Bij het woord agressie voel ik afkeer. Maar in mijn werk kom ik ermee in aanraking of ik wil of niet. In dit deel wil ik mijn privé ervaringen met agressie beschrijven. In het volgende deel werkgerelateerde ervaringen.
Mijn eerste kennismaking met agressie was in mijn jeugd. Mijn broer (met een verstandelijke beperking en autisme) kon van het ene op het andere moment agressief worden. Nooit op mij, als zijn enige zus. Maar hij trapte wel met blote voeten onze glazen hamsterkooi kapot en het ruitje naast de huiskamerdeur, zonder zelf een schrammetje op te lopen gelukkig. Mijn moeder kreeg het meest te verduren en ze heeft heel wat klappen moeten incasseren en mijn vader moest hem wel eens in bedwang houden. Tot het niet meer ging en hij in een crisisopname terecht kwam. En ja, ook daar was hij agressief. In onze jeugd hoorde je bijna niets over autisme en mijn moeder verzucht wel eens dat ze toen graag had willen weten wat ze nu weet.
Tja… misschien komt het daardoor dat we zo’n afkeer hebben van het mierzoete beeld wat sommige mensen hadden en misschien nog wel eens hebben van kinderen met een beperking? Al houden we zelf heel veel van hem.
Nu woont hij al jaren in een zorginstelling en is ook ruim vijftig. De jaren hebben hem rustiger gemaakt en escalaties komen veel minder voor.
Onze jongste zoon met autisme en een gemiddelde intelligentie kon bij heftige overprikkeling ook slaan. Gelukkig niet zo heftig als mijn broer die met gemak een begeleider tegen de vlakte kon slaan maar voor mij heftig genoeg. Onze zoon is verbaal veel sterker dan mijn broer dus bij hem staat verbale agressie meer op de voorgrond. Schelden, schreeuwen en vloeken, er zijn periodes geweest dat het zo erg was dat we dachten aan Tourette.
Maar achteraf besef ik dat ik mijn eigen agressie het moeilijkste vond om te accepteren. Ik schreeuwde terug en had regelmatig het gevoel dat ik mezelf niet onder controle had en dat beangstigde me enorm. Er waren periodes dat ik het gevoel had dat ik weg wilde rennen, heel ver weg. Weg van de herrie, het gescheld en gevloek. Weg van alle zorgen en verdriet. Natuurlijk zag ik dat het gedrag van mijn zoon vaak voortkwam uit frustratie en vanuit zijn beperking. Net als bij mijn broer. Maar op dat moment was ikzelf te gespannen en te moe om boven het gedrag te staan. Ook mijn man, die als teamleider bij een sociale werkvoorziening veel ervaring had met agressie, had het gevoel geen controle meer te hebben over de situatie. Het was beangstigend voor ons allemaal.